Een moderne ontdekkingsreis van de Zuiderzee van 1873 naar het IJsselmeer van vandaag
Wie eind negentiende eeuw langs de kusten van de Zuiderzee voer, zag onstuimig water, weidse velden en af en toe een vissersdorp of boerderij. Tegenwoordig is het er een drukte van belang, met bebouwing, industrie, windmolens en pleziervaart. Geen ander Nederlands landschap veranderde zó drastisch als het IJsselmeergebied.
In 1873 maakte de Fransman Henry Havard een iconische reis langs de dorpen en steden rondom de Zuiderzee. Honderdvijftig jaar later vaart Ronald Nijboer in zijn kielzog het IJsselmeer rond. Met een historische tjalk bezoekt hij de oude en nieuwe kustplaatsen, waar hij de verhalen van de bewoners optekent. Wat is veranderd en wat is gebleven? Hoe zijn we omgegaan met ons landschap en onze cultuur? En wat leert het verleden ons over de toekomst?
Hoewel er in Europa waarschijnlijk geen enkele reis bestaat die, uit wijsgerig en etnografisch oogpunt, van groter belang is dan een rondvaart rond de Zuiderzee, wordt deze toch slechts zelden ondernomen.
- Henry Havard
In 1945 melden duizenden Nederlandse jongens zich aan als oorlogsvrijwilliger om ‘onze Rijksgenoten in Indië te bevrijden’. Evert-Jan Nijboer, een boerenzoon met weinig toekomstperspectief en veel idealen, geeft zich op. Hoopvol begint hij aan zijn avontuur, en aan zijn dagboek. De heenreis leest als een jongensboek, maar eenmaal op Java verandert de toon. Hij ziet vrienden sneuvelen, fotografeert massagraven en redt duizenden Javanen van een verbrandingsdood.
De reis ontwikkelt zich tot een survivor’s story. Bij thuiskomst zwijgt Evert-Jan, zoals zovelen. Zeventig jaar later reist kleinzoon Ronald Nijboer zijn opa achterna, met diens dagboek in de hand. Hij onderzoekt het lot van de oorlogsvrijwilligers, die altijd een status aparte hielden. Waarom zweeg een hele generatie Indiëgangers? En wat zien we, als het zwijgen met verhalen gevuld wordt?
Tabé Java, tabé Indië werd genomineerd voor de Brusseprijs voor het beste journalistieke boek.
Jonge onderzoeksjournalist die goed zijn huiswerk doet én, niet onbelangrijk, weet wat schrijven is.
De Groene Amsterdammer
Het behoort tot de beste boeken over het soldatenleven in Nederlands-Indië. Familiegeschiedenis op z'n best.
Nederlands Dagblad
Een indrukwekkend verhaal: sociologisch onderzoek, onderbouwd met feiten én vele familiedocumenten
NRC